Stres w pracy to zabójca motywacji, efektywności i satysfakcji zawodowej. Dlatego warto wiedzieć, jak sobie z nim radzić. Wiele w tej kwestii może zrobić zarówno sam pracownik, jak i pracodawca. Jak zatem powinno wyglądać zarządzanie stresem w pracy? Oto najważniejsze informacje.

Z artykułu dowiesz się:

Jakie są czynniki stresogenne, czyli co wywołuje stres w pracy.

Jakie są objawy stresu zawodowego.

Jakie są skutki długotrwałego stresu w pracy.

Jakie są skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem w pracy.

Jak radzić sobie ze stresem w pracy? Czynniki stresogenne.

---

Stres, w ogólnym ujęciu, to reakcja organizmu na zjawiska, które wytrącają z równowagi i obciążają na tyle, że trudno jest sobie z nimi samodzielnie poradzić. Chociaż jego podłoże może być bardzo zróżnicowane, często odpowiadają za niego sytuacje doświadczane w pracy.

Warto zacząć od zidentyfikowania czynników, które wywołują stres w pracy. Oto te kluczowe.

Przeciążenie pracą

O nadmiernym obciążeniu obowiązkami zawodowymi można mówić w dwóch perspektywach – ilościowej i jakościowej.

W pierwszym ujęciu chodzi o sytuacje, w których np.:

• praca wiąże się ze zbyt dużym wysiłkiem fizycznym albo intelektualnym – takim, który przekracza możliwości pracownika;
• pracownik jest zaskakiwany zadaniami i stale zwiększającym się tempem pracy;
• konieczne jest nieustanne wykonywanie zadań pod presją czasu czy np. „realizacji planu” niewspółmiernego do prawdziwych możliwości;
• obowiązków zawodowych na głowie jest na tyle dużo, że pracownik nieustannie zostaje po godzinach czy kończy swoje zadania w domu.

W ujęciu jakościowym mówi się o stresie generowanym przez:

• stałe napięcie podczas wykonywania obowiązków zawodowych – wynikające np. z bardzo dużego poczucia odpowiedzialności czy z dylematów moralnych;
• nieustanną konieczność podejmowania kluczowych decyzji.

Każda z tych sytuacji prowadzi do powstania długotrwałego stanu napięcia, który rzutuje na zdrowie psychiczne w pracy i w życiu osobistym.

Niedociążenie pracą

Zastanawiasz się, jak za mało pracy może powodować stres? Problemem może być jakościowe niedociążenie pracą, a mówiąc prościej: zbyt niski poziom trudności powierzonych zadań.

Przykładowo, u pracownika może się wytworzyć poczucie, że „nie jest w ogóle potrzebny” w sytuacji, gdy:

• wykonuje proste i powtarzalne czynności – takie, które de facto można by było zautomatyzować;
• jest skazany na wykonywanie zadań poniżej swoich możliwości – takich, które nie stanowią dla niego żadnego wyzwania.

W efekcie mogą się rozwinąć zarówno stres, jak i poczucie wypalenia zawodowego.

Poczucie braku kontroli nad wykonywaną pracą

Stres jest częstym zjawiskiem w firmach, w których panuje „sztywna”, restrykcyjna kultura organizacyjna. Problemy mogą generować np.:

• niezmienne godziny pracy i brak możliwości dokonywania zmian w grafiku – nawet w trudnych i pilnych sytuacjach;
• surowe procedury, których należy bezwzględnie przestrzegać, nawet jeśli istnieją inne sposoby na wykonanie zadania;
• nieustanne nadzorowanie wykonywanych obowiązków przez przełożonego i „wtrącanie się” w organizację dnia pracy bez uzasadnienia;
• brak feedbacku od pracodawcy – a co za tym idzie, mała świadomość tego, jakie są efekty wykonanej pracy czy jej sens.

Zapoznaj się również z naszym video.

Zła atmosfera w pracy

Czynnikami wywołującymi stres w pracy mogą być np.:

• sprzeczne polecenia wydawane przez przełożonych;
• brak przepływu informacji o kluczowych sprawach dotyczących w firmie;
• poczucie „osamotnienia” w wykonywanych zadaniach i nadmiernego obarczenia obowiązkami;
• dyskryminacja ze względu na dowolny czynnik;
• przemoc psychiczna ze strony współpracowników i przełożonych.

Na te wszystkie aspekty warto zwrócić uwagę, budując kulturę organizacyjną firmy. Świadomość przyczyn, dla których może się pojawić stres w pracy, jest pierwszym krokiem do obniżenia jego poziomu. Dowiedz się, jak stworzyć zgrany zespół w pracy?

Jak radzić sobie ze stresem w pracy? Objawy stresu.

---

Co świadczy o odczuwaniu stresu w pracy? Zespół objawów może być bardzo szeroki – są one doświadczane zarówno na polu psychologicznym i emocjonalnym, jak i fizycznym.

Pracownik, który doświadcza stresu, może np.:

• odczuwać nieustanne zmęczenie;
• mieć problemy z zasypianiem;
• zmagać się z częstymi migrenami i innymi dolegliwościami bólowymi;
• doświadczać objawów ze strony żołądka – np. niestrawności, napadów głodu czy utraty apetytu;
• mieć obniżony poziom wydajności i koncentracji;
• zachowywać się nerwowo, nieustannie się pocić.

Skutki długotrwałego stresu.

---

Długotrwały stres w pracy prowadzi to do poważnych skutków – zarówno zawodowych, jak i zdrowotnych.

Wypalenie zawodowe – typowy skutek stresu w pracy

Efektem długotrwałego, nierozładowanego stresu w pracy jest wypalenie zawodowe. W efekcie pracownik traci motywację i zaangażowanie. Do powierzonych zadań podchodzi z apatią i znacznie mniejszą starannością. Popełnia błędy. Z czasem może dojść do tego, że złoży wypowiedzenie. Więcej o wypaleniu zawodowym przeczytasz w artykule: Jak radzić sobie z wypaleniem zawodowym?

Stres w pracy ma też konsekwencje w życiu prywatnym!

Stres w pracy przekłada się również na jakość życia osobistego. Prowadzi do osłabienia kontaktów towarzyskich, coraz większego zaniedbania stanu zdrowia, konfliktów i ogólnego pogorszenia dobrostanu.

Może też prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, np. do:

• depresji i innych zaburzeń psychicznych;
• chorób sercowo-naczyniowych, np. udaru, choroby wieńcowej czy zawału;
• podwyższone ryzyko zapadania na choroby nowotworowe;
• rozwoju niezdrowych nałogów, np. alkoholizmu.

Jak radzić sobie ze stresem w pracy? Poznaj skuteczne sposoby!

---

Stres można pokonać. Wymaga to jednak wysiłku po stronie pracodawcy, jak i pracownika. Co zatem można zrobić? Oto kilka sprawdzonych sposobów.

Ćwiczenia relaksacyjne

Ćwiczenia relaksacyjne to jedna z podstawowych technik radzenia sobie ze stresem. Można ją wykorzystać na co dzień. Szczególnie dobrze sprawdza się „praca z oddechem” – seria 10 głębokich i długich wdechów oraz wydechów pomaga uspokoić emocje. Dobrym pomysłem może być także joga. Dlatego coraz więcej firm decyduje się wprowadzić takie zajęcia jako benefit dla pracowników.

Odpowiednia ilość snu

Brak snu i stres często idą w parze. Aby zredukować jego poziom, warto spróbować zacząć się lepiej wysypiać. 7-9 godzin snu na dobę pozwala znacznie obniżyć poziom kortyzolu (hormonu stresu) w porównaniu do sytuacji, w której przesypia się maksymalnie 6 godzin.

Benefit psychologiczny w pracy

Redukcji stresu w pracy służy także uważne podejście firmy do zdrowia fizycznego pracownika. W tym kontekście ważne są:

• styl zarządzania menadżerów – to oni powinni zadbać o stworzenie otwartej atmosfery, w której pracownik nie obawia się np. zgłosić konfliktu czy nadmiaru obowiązków – czym jest multitasking przeczytasz w artykule: Multitasking – Na czym polega? Jak sobie z nim radzić? Czy jest efektywny?
• kultura organizacji sprzyjająca work-life balance członków zespołu.

Warto też pomyśleć o zapewnieniu benefitu psychologicznego dla pracowników. Jednorazowe konsultacje, warsztaty o radzeniu sobie ze stresem, a nawet psychoterapia – to mogą być rozwiązania, które realnie poprawią dobrostan zespołu!

Mamy nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci znaleźć sposoby na to, jak radzić sobie ze stresem w pracy. Nie jest to łatwe i stanowi poważne wyzwanie, ale z pewnością uda Ci się zmniejszyć jego poziom.

Jeśli chcesz w swojej firmie wypracować politykę walki z nadmiernym stresem, skontaktuj się z nami za pośrednictwem poniższego formularza. Pomożemy Ci dobrać narzędzia, które poprawią atmosferę w firmie i wydajność zespołu.